Aantal doden door bellen tijdens het rijden - III

In NRC Handelsblad van 3 augustus 2006 wordt op p. 2 ook ingegaan op dit bericht van SWOV getiteld: 'Ook handsfree bellen leidt tot ongelukken'. 'De SWOV is voorzichtig met een schatting van het aantal verkeersdoden, maar volgens SWOV-onderzoeker Willem Vlakveld is de verhouding tussen ernstige verkeersslachtoffers en verkeersdoden 1 op 10.' Volgens de NRC redacteur zou een eenvoudige rekensom dan leren dat het om ongeveer 60 doden per jaar zou gaan.

Helemaal kloppen doet dat niet, omdat je natuurlijk 600 delen moet door 11. Dit zou uitkomen op een 55 doden per jaar in Nederland. Maar bij deze schatting is de hoeveelheid bellen heel conservatief ingeschat. Daar rekening mee houdend ontlopen beide schattingen elkaar verder niet zo veel. Het gaat dus als je niet conservatief schat om tenminste een 100-tal doden per jaar.

Er is nog iets vreemds dat me nu opviel.

Door het overheidsbeleid waarbij handsfree bellen is toegestaan maar niet-handsfree verboden is, vergroot men in de praktijk juist het aantal slachtoffers!

Wat is het geval? Mensen die handsfree bellen, blijken volgens eigen opgave ontzettend veel meer te bellen dan mensen die dat niet doen. Zodra iemand dus om aan de wettelijke regels te voldoen, overgaat op handsfree bellen is het heel waarschijnlijk dat hij of zij ook veel meer gaat bellen. Kortom, een goed bedoelde maatregel die volstrekt ondoordacht blijkt te zijn!

Kan de overheid in dit verband niets doen?

Ik denk van wel. Ze kan carkits e.d. verbieden evenals het niet-handsfree bellen. Ze kan het bellen met de carkit verbieden, maar dat is soms lastig te checken. De aanwezigheid van een carkit is echter vaak wel goed vaststelbaar. En ook wanneer de GSM daar niet aangekoppeld is, zou dan toch een bekeuring moeten volgen.

Doden door bellen tijdens het autorijden per jaar - II

Het bericht van die 600 doden door bellen tijdens het rijden klopt niet, bleek in de vorige notitie. Hoe zit het dan wel?

Wat spitten bij SWOV leverde het volgende. Buitenlands onderzoek geeft aan dat 3 tot 8% van de kilometers bellend worden afgelegd. Als we ervan uitgaan dat de situatie in Nederland niet veel anders is en we het laagste percentage gebruiken, dan betekent dit dat automobilisten in Nederland van de tijd dat ze autorijden 3% telefonerend doorbrengen. Omgerekend naar het aantal afgelegde kilometers gaat het om ongeveer 3 miljard kilometer per jaar (cijfers in 2004, Dragutinovic & Twisk, 2005). Aldus SWOV.

Uitgaande van deze gegevens is een realistischer schatting dat een 5,5% (het gemiddelde van de 3 en 8%) van alle kilometers telefonerend wordt afgelegd (vooral handsfree automobilisten bellen volgens opgave heel veel). Dit komt overeen met 5,5 miljard kilometers.

Uit een grafiek van SWOV valt af te leiden dat in Nederland het risico per miljard voertuig kilometers in 2002-2004 gemiddeld ongeveer 8 doden per miljard kilometer bedroeg. Uitgaande van een vier keer hoger risico levert dit dan 132 extra doden door bellen onder het rijden ieder jaar.

Wel even iets anders dan de 600 van de Telegraaf, maar in verhouding tot het totale aantal verkeersdoden in Nederland per jaar toch wel erg veel.

Voor 2005 bedroeg het totale aantal verkeersdoden (exclusief buitenlanders) 817 volgens de Wikipedia van dit moment. (Dat komt overeen met 5,0 doden per jaar per honderdduizend inwoners aldus nog steeds de Wikipedia. In Nederland wordt 4% van alle sterfgevallen veroorzaakt door verkeersongelukken, aldus de Wikipedia.)

In totaal wordt dus naar schatting een 16% van alle verkeersdoden veroorzaakt door bellen tijdens het rijden.

SWOV komt in haar factsheet uitgaande van het aantal doden en zwaar gewonden tot een iets voorzichtiger scbatting: namelijk 8% van het totale aantal slachtoffers.

Commentaar: Men zou bellen in de auto volledig moeten verbieden. Het probleem is alleen dat zo'n verbod geen zin heeft als je het niet kunt controleren.

Doden door mobiel bellen in verkeer in Nederland?

Door mobiel bellen tijdens het rijden vallen jaarlijks honderden doden en gewonden. In 2004 zouden er ongeveer 600 minder verkeersslachtoffers zijn gevallen als er tijdens het rijden niet mobiel was gebeld.

Dit concludeert de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) op basis van buitenlands onderzoek. Volgens de SWOV is handsfree bellen tijdens het rijden net zo gevaarlijk als het bellen met de hand (handheld) en moet ook dat dus worden verboden.

Overgenomen van Telegraaf.nl


Commentaar

Dit bericht blijkt niet te kloppen. Afschaffen van het bellen onder het rijden zou het aantal doden in het verkeer bijna terugbrengen naar 0 en dat kan natuurlijk niet, want er zijn ook nog andere factoren waardoor er toch ongelukken gebeuren. Volgens de SWOV gaat het om 600 doden en zwaargewonden, lees ik in het Dagblad van het Noorden (3/8/2006, p.1, Handsfree bellen in auto ook gevaarlijk). De Telegraaf heeft het verhaal dus iets 'mooier' gemaakt dan het is.

Aantal doden door zonlicht en domheid

Het aantal doden jaarlijks door te veel zonlicht bedraagt volgens de WHO (World Health Organization) 60 000. Zonlicht bestaat uit een groot aantal kleuren waarvan sommige niet voor mensen zichtbaar zijn. De grote boosdoener is het UV (ultra-violet), het voor ons onzichtbare zonlicht dat voorbij het paars licht als je het zonlicht via een prisma in een 'regenboog' uiteen laat vallen.

In verhouding tot die zestigduizend jaarlijkse doden lijkt b.v. de aanslag van 11/9 op het World Trade Center dan bijna verwaarloosbaar.

Behalve de grootte van dit getal, zit er nog een interessant aspect aan. Een belangrijk deel van die 60 000 doden zijn onnodig. Mensen zoeken bewust de zon op, hoewel we al een jaar of 25 weten dat dat niet slim is. Eigenlijk zijn het dus geen 60 000 doden door zonlicht maar voor een deel daarvan door culturele traagheid. Mensen blijken niet in staat die eenvoudige informatie die al decennia bekend is, te verwerken en toe te passen. Vroeger noemden we zoiets domheid.

Bron: Nu.nl

Wat mag een levensjaar kosten? II

In het kader van de verplichte ziektekostenverzekering zou een QALY 80.000,-- euro mogen kosten. Een QALY is een Quality Adjusted Life Year. Dus 1 QALY komt overeen met 1 levensjaar in goede gezondheid en met goede kwaliteit van leven.

Op dit voorstel van de Raad voor Volksgezondheid en Zorg dat ik besprak in een eerdere blog zijn in NRC Handelsblad van verschillende kanten opgewonden reacties gekomen. De meest overdreven reactie die bovendien gebracht wordt met een beroep op de ethiek is die van Marian Verkerk. Mijns inziens heeft ze wel een heel fraai en duur klinkend betoog, maar is het volstrekt onethisch omdat ze in feite de vraag ontloopt. En weglopen voor een beslissing is in feite ook een keuze, meen ik me van Satre nog te herinneren.

De internist Gerard Bos reageerde daarop met een tegenstuk. Als internist kun je niet altijd weglopen, hoewel je dat misschien best wel eens zou willen, denk ik.

Overigens kun je geen absoluut prijskaartje aan een QALY hangen, zoals ik ook al eerder aangaf. Als je genoeg geld hebt, zul je dat geld vermoedelijk graag afstaan om nog 1 jaar extra te hebben als je tenminste nog wat aan het leven gehecht bent. Omgekeerd geldt ook dat als je jong bent, een paar jaar korter leven (roken b.v.) niet echt belangrijk lijken.

De vraag waar het echter om ging, is: wat mag een jaar extra leven in goede gezondheid kosten aan medische behandeling te betalen uit de basisverzekering? Je kunt natuurlijk niet half Nederland een jaar lang laten werken om 1 persoon 1 jaar extra te geven. Dat is triest, maar zo aardig zijn we echt niet.

Zelf herinner ik me nog het geval van een hoogbejaarde mevrouw met een lekkende hartklep. Het vervangen van die hartklep was zeker zinvol geweest en had haar een heel aantal jaren extra kunnen geven tegen bescheiden kosten. Maar omdat op dat moment hartoperaties sterk gebonden waren aan een politieke limiet, was er geen ruimte. Tegelijkertijd werd een andere oude mevrouw die aan het dementeren was, natuurlijk wel verzorgd, want dan kon nu eenmaal moeilijk anders. Alleen waren die kosten per jaar al een veelvoud van de kosten van het vervangen van die ene hartklep.

Het idee dat kennelijk vrij algemeen leeft, is dat je aan zulke dingen geen prijskaartje moet hangen. Ik begrijp het vooroordeel, want die manier van doen is minder geaccepteerd. Maar waarom eigenlijk? Ik vind het maar een vreemd soort ethiek.

Door alcohol circa 1.900 doden per jaar in Nederland

Jaarlijks overlijden circa 1.900 personen door aandoeningen die direct of indirect een gevolg zijn van overmatig alcoholgebruik in Nederland.

Bron

Aantal doden door meeroken in Nederland

Door passief roken ofwel de blootstelling aan omgevingstabaksrook neemt het risico op longkanker met circa 20% toe ten op zichte van mensen die niet aan tabaksrook worden blootgesteld. (Gezondheidsraad, 2003c; Knol et al., 2005). Dit betekent dat in het verleden jaarlijks tussen de 110 en 270 Nederlanders overleden aan longkanker ten gevolge van passief roken (Jansen et al., 1994a; Barneveld et al., 1994). Het verhoogde risico op hart- en vaatziekten wordt geschat op 20-30%. Behalve voor enkele honderden longkankergevallen is meeroken ook nog eens jaarlijks verantwoordelijk voor enkele duizenden sterfgevallen door hart- en vaatziekten. Tot slot leidt het meeroken jaarlijks tot vele tienduizenden gevallen van meer of minder ernstige luchtwegaandoeningen bij kinderen (Gezondheidsraad, 2003c).

Bron

Aantal doden door roken in Nederland

Het aantal doden door roken in Nederland wordt door het RIVM voor 2003 geschat op twintigduizend.

bron

Wat mag een levensjaar kosten?

In deze reeks aantekeningen gaat het over aantallen doden. Het idee daarachter is dat je aantallen doden pas zinvol kunt interpreteren als je kunt vergelijken. Een andere manier om het probleem te benaderen, is te vragen: wat mag een extra levensjaar kosten? Wat is een extra jaar van een mensenleven waard? Dat is een kille vraag, maar het is soms nog killer om die vraag niet te stellen.

In NRC Handelsblad van vandaag (27/06/2006) stond op p. 1: Levensjaar mag 80 mille kosten (Antoinette Reerink). Ik citeer hierna.

'Als een medische behandeling meer dan 80.000 euro kost om 1 patient 1 extra levensjaar van goede kwaliteit te bieden, moet die ingreep niet meer vergoed worden door de basisverzekering.
De Raad voor de Volksgezondheid en Zorg (RVZ) adviseert minister Hoogervorst (Volksgezondheid, VVD) deze grens te hanteren om de kosten van de gezondheidszorg in de hand te houden. De raad schrijft zelf dat het onderwerp controversieel is en wil met het aangeven van een bovengrens het debat op gang brengen. ... Momenteel worden beslissingen over het al dan niet vergoeden van een behandeling willekeurig en ad hoc genomen, schrijft de raad.'

Hoe moet je de hoogte van het bedrag vaststellen? Een aardige manier geeft de RVZ zelf al aan. Laat iedereen dat zelf doen. Hoe hoger je het vaststelt, hoe meer je betaalt aan premie. Simpel en eerlijk.

Het nadeel daarvan is dat mensen zonder geld zullen moeten gaan voor de goedkoopste optie en dus het laagste bedrag. Vreselijk onrechtvaardig? Ik denk dat nu ook al de situatie is. Om een zwerver een jaar extra te geven, worden echt niet net zo veel registers opengetrokken als om b.v. Balkenende een jaar extra te geven, hoe je ook over die man mag denken.

Een andere manier om de hoogte te bepalen, zou als volgt kunnen zijn. Als je de behandeling niet neemt, krijg jij (of je nabestaanden) het bedrag in het handje. Je hebt kanker, men kan je leven nog 1 jaar rekken met een redelijk fatsoenlijke levenskwaliteit maar het kost 80.000 euro. Je mag ook afzien van behandeling en dan krijg je het bedrag belastingvrij in het handje. Wat doe je?

Nog weer een andere manier is om te kijken naar wat een mens in doorsnee voor de samenleving oplevert. Dus iets als het gemiddelde jaarsalaris keer ongeveer een half. Immers mensen werken hoogstens ongeveer de helft van hun leven. Persoonlijk spreken de eerste 2 methoden me meer aan, maar het is dan ook een punt voor discussie.

Wat niet een goede methode is, is te kijken naar wat mensen in zo'n situatie daadwerkelijk over hebben voor een behandeling. Mensen die hun hele leven lang geschraapt hebben, zijn in de confrontatie met de naderende dood, vaak bereid vrijwel alles dat ze bezitten te betalen voor volstrekt nutteloze behandelingen, heb ik gemerkt. Een ideale markt voor oplichters en beunhazen. Maar vanuit het individu bekeken, is het niet zo gek, maar juist heel rationeel. Aan dat vermogen heb je immers straks toch niets meer.

In ieder geval is een grens in dit opzicht beter dan geen grens, denk ik.

Aantal doden door fijn stof en vuile lucht

'Te veel fijn stof en ander vuil in de lucht kost Nederland jaarlijks ten minste 4 miljard euro. Dat geld zit vooral in veel vroegtijdige sterfgevallen en extra kosten voor de gezondheidszorg. Dat concludeert onderzoeker Kiek Singels van het milieuadviesbureau CE. Hij presenteert zijn bevindingen donderdag in Utrecht tijdens het congres Fijn stof en longen van de Nederlandse Longstichting.
...
De extra gezondheidszorg kost ongeveer een kwart van de geraamde 4 miljard euro. Het merendeel van de kosten wordt veroorzaakt doordat mensen te vroeg overlijden. Het gaat dan om mensen die tot tien jaar eerder sterven. Singels maakt in zijn onderzoek onderscheid tussen kortdurende en langdurende blootstelling aan fijn stof. Per jaar sterven in Nederland ongeveer 3.000 mensen als gevolg van relatief korte inademing van vuile lucht. Langdurige blootstelling vraagt aanmerkelijk meer slachtoffers. Amerikaanse onderzoekers becijferen dat als gevolg daarvan jaarlijks 18.000 Nederlanders vroegtijdig overlijden.


Commentaar Mik

Mensen die door vuile lucht 10 jaar eerder dood gaan, zullen er vast wel zijn. Maar hoeveel zijn dat er? Ook het cijfer van 18.000 Nederlanders die door langdurige luchtvervuiling eerder doodgaan, kan misschien best kloppen. Maar het punt hier is, hoeveel eerder is dat? Ik meen me uit eerder onderzoek te herinneren dat luchtvervuiling erg veel mensen gemiddeld iets eerder dood doet gaan. En dat iets ligt dan b.v. in de orde van 3-6 maanden. Dat betekent niet automatisch dat het niet zo belangrijk is, maar het laat wel zien dat je met uitspraken als zoveel mensen gaan eerder dood door X erg moet oppassen. Een betere maat is natuurlijk het aantal verloren mensjaren, maar dat wordt hier typisch genoeg niet vermeld.

Het bericht blijkt een persbericht van het ANP te zijn dat door veel kranten vrijwel letterlijk is overgenomen. Het AD maakt het wel erg bont op hun site. 'Want het is veel gevaarlijker dan meeroken...zestienduizend mensen sterven gemiddeld tien jaar eerder en honderduizend mensen hoesten zich een ongeluk of krijgen het benauwd.'

Ik denk dat roken echt een stuk gevaarlijker is en daar ga je gemiddeld echt niet 10 jaar eerder aan dood. Het CBS gaf vroeger schattingen van onder de 2 jaar maar mogelijk is men tegenwoordig wat pessimistischer. En die conclusie over meeroken lijkt me op niets gebaseerd. Zo gaat een persberichtje een eigen leven leiden.

Nog wat verder zoeken, levert niet een duidelijke publicatie op van onderzoeksbureau CE (wat je in een internet-tijdperk als je de publiciteit zoekt, toch zou mogen verwachten) maar wel het oorspronkelijke persbericht en een tweede persbericht. In het tweede persbericht staat:
---------------
Vroegtijdige sterfte
Fijn stof is één van de grootste milieuproblemen in Nederland. We zien het
niet, maar we merken het wel. Fijn stof zijn heel kleine stofdeeltjes die diep in de
longen doordringen en tot ontstekingsreacties leiden. Blootstelling aan fijn stof leidt jaarlijks bij veel mensen tot hart- en luchtwegaandoeningen, functiestoornissen en zelfs vervroegde sterfte. Geschat wordt dat jaarlijks in Nederland circa 3.500 mensen vroegtijdig sterven aan de acute gevolgen van blootstelling aan fijn stof.

Het congres Fijn Stof en Longen wordt georganiseerd door de Nederlandse Longstichting. Inschrijving is mogelijk op de website van de NVALT (Nederlandse Vereniging van Artsen voor Longziekten en Tuberculose): www.nvalt.nl. Op die website staat tevens het complete programma.
----------------

Nog even verder zoeken levert een ander persbericht met de volgende passage:
---------------
Sterfgevallen
In Nederland sterven jaarlijks ongeveer 3.000 mensen vroegtijdig als gevolg van
kortdurende blootstelling aan fijn stof.
---------------

Kennelijk kijkt men bij de Nederlandse Longstichting niet op 500 doden meer of minder. Een kwestie van afronden kan het niet zijn, want dan was 3500 afgerond op 4000. Kennelijk is het betoog meer bedoeld de lezer te overtuigen van de ernst van luchtvervuiling dan dat het feitelijk bedoeld is.


Bron1
Bron2
Bron3

Aantal doden toegeschreven aan computergames

Het aantal doden wiens dood het afgelopen jaar werd toegeschreven aan excessief 'videogame playing' (computerspelletjes) aldus Time (June 26, 2006, p. 22, rubriek 'Numbers') bedroeg 7. Dit was inclusief een Zuid-Koreaanse man die stierf na bijna 50 uur onafgebroken spelen.

Time vermeldt geen nadere bron voor dit bericht. Omdat 'dood door video-game play' normaal in de statistieken geen gebruikelijke doodsoorzaak is, moet het kennelijk begrepen worden als: vorig jaar waren er tenminste 7 mensen waarvan hun dood in verband is gebracht met overdreven lang computerspellen spelen. En dat is natuurlijk wel interessant.

Congo-oorlog: de dodelijkste oorlog in de wereld sinds WO II

Het IRC (International Rescue Committee) schat dat sinds het conflict in Congo begon in 19989 er in totaal een 3.9 miljoen mensen zijn omgekomen door oorlogs-gerelateerde oorzaken. Volgens Time maakt dit het conflict tot het meest dodelijke conflict sinds Wereldoorlog II. Volgens het IRC sterven er dagelijks nog 1250 Congolezen aan de gevolgen van het conflict vooral door ziekten en ondervoeding die in normale vredesomstandigheden niet zouden zijn voorgekomen. De totale bevolking van Congo wordt geschat op 63 miljoen mensen. Volgens conventionele maatstaven is het conflict inmiddels voorbij. Ondanks het enorme aantal slachtoffers is het Congo-conflict zelden voorpaginanieuws e.d. geweest. Ook scoort het conflict slecht op prioriteitenlijstjes van hulpverlenende landen. Zo vroeg de V.N. en hulpgroepen die in Congo actief waren in februari om 682 miljoen dollar humanitaire hulp. Tot nu toe is daarvan slechts 94 miljoen ontvangen of $9.40 voor iedere hulpbehoevende persoon. Ter vergelijking: de hulpgroep Oxfam schat dat de V.N. Tsunami oproep van het afgelopen jaar 550 dollar voor iedere hulpbehoevende persoon opbracht.

Bron: Time, June 5, 2006, p. 30-. The Deadliest War in the World. Simon Robinson & Vivienne Walt.

Sterfte door verkeerd en teveel eten

Vet, zout, suiker en calorieen zijn de grootste veroorzakers van sterfte door overgewicht, hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten. Door verkeerd en teveel eten sterven jaarlijks 15 miljoen mensen. In het artikel wordt verwezen naar een onderzoek dat vorige maand verscheen van de Britse City University en dat niet verder omschreven wordt.

Bron:NRC Handelsblad, 26/05/2006, p. 9, Soep gezonder met kaliumchloride. Frits Baltesen.

Zuigelingensterfte wereldwijd

Ieder jaar sterven 2 miljoen kinderen binnen 24 uur na de geboorte. Dat staat in het jaarlijkse State of the World's Mothers rapport dat is gepubliceerd door Save the Children. Volgens het rapport sterven nog eens een miljoen baby's tussen dag twee tot zeven. In totaal overlijden 4 miljoen baby's gedurende de eerste maand van hun leven.

Eenvoudige maatregelen als de moeder inenten tegen tetanus en vakkundige hulp bij de geboorte zouden de sterfte onder pasgeborenen naar verwachting met 70% kunnen reduceren.

Bron: Spits, 10/5/2006, p. 13, Twee mln kinderen dood in een dag na geboorte. (ANP)

Aantal TBC doden wereldwijd

'Tuberculose eist jaarlijks twee miljoen levens. In Afrika is het de ziekte waaraan de meeste aidspatienten uiteindelijk overlijden. In gevangenissen in de voormalige Sovjet-Unie lijkt de tbc-bacterie resistent te worden tegen de zwaarste antibioticakuur die er is. ... India, China en Indonesie vormen de kopgroep op de lijst van 22 landen waar tuberculose veel voorkomt.'

De bestrijding wordt gecoordineerd door de afdeling TBC-bestrijding van de WHO onder leiding van Mario Raviglione.
Bron: NRC Handelsblad, 9/5/2006, p. 4., "TBC veronachtzaamd als ziekte van armen", Tahlia Verkade.